چگونگی کشف مسجد  جامع فهرج

استاد پیرنیا در مجله باستان شناسی و هنر سال ۱۳۴۹ می‌نویسد:

    سال‌ها قبل در راه بازگشت از بافق، مناره گلین فهرج در میان دشت خشک کویر نظرم را به خود جلب کرد و راه خود را گرداندم و برای بازدید از مسجد به داخل روستا رفتم. در پای مناره گروهی از مردم روستا جمع شده بودند و برای ساختن مسجدی تازه بجای مسجد فهرج (که بنظرشان مسجدی کهنه و فرسوده بود)، از من یاری خواستند و من را به درون مسجد بردند. در نخستین نگاه آثار معماری ساسانی را با خشت‌های بزرگ و نمایی از سیمگل داشت، در چشمم جلوه گر شد. گچبری‌های درهم و شکنجی (چین و شکن) که از زیر اندود کاهگلی خودنمایی می‌کرد، مرا به گمان انداخت که مگر معبد یا کوشکی از دوران ساسانی بوده که بعدها به مسجد تغییر داده شده؛ به خصوص محراب آن که تازه ساز بود. بنابراین شروع به عکاسی کرده و آغاز تحقیقی جدی در این باره را در ذهنم اطمینان بخشید و به مردم آن روستا اهمیت این مسجد را توضیح دادم تا از این کار منصرف شوند. خالی از لطف نیست که گفته شود مردم خوب آن آبادی نیز در طول سالها قدر و ارزش این بنای زیبا را داشته و از آن حفاظت کرده اند.
مسجد جامع فهرج یزد، یکی از عمارات تاریخی ایران است که تاریخ‌ نویسان و باستان‌ شناسان قدمت آن را به دوران اولیه‌ی اسلام نسبت می‌دهند. این بنای کهن در ۳۰ آذرماه سال ۱۳۴۹ با شماره‌ی ۹۰۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران، به ثبت رسیده است.

جغرافیا و همسایگی مسجد جامع فهرج یزد

مسجد جامع فهرج یزد، در استان یزد، روستای فهرج، واقع در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی این استان قرار گرفته است. برای بازدید از این بنای تاریخی لازم است، پس از خروجی یزد به سمت استان کرمان، وارد بزرگراه یزد-بافق شوید. بعد از طی مسافتی حدود ۱۷ کیلومتر، این مکان تاریخی و ارزشمند را مشاهده خواهید کرد