خانه تهرانیها (فهادان )یزد این خانه را در حدود صد و پنجاه تا دویست سال پیش آقا شیخ مهدی عرب بنیان گذاشته است. خانواده او بعدها لقب تهرانی ها گرفتند و از زمان این خانه به خانه تهرانی ها شهرت یافت بنا از یک بخش اصلی و یک بخش خدماتی تشکیل شده است. بخش اصلی آن عبارت است از حیاطی مستطیل شکل که با فضاهایی بسته با ارتفاع معادل دو طبقه محصور شده است. حیاط تقریبا در امتداد شمال-جنوب قرار گرفته است و دستگاه ورودی متشکل از سردر و هشتی و دالان در گوشه شمالغربی بنا قرار دارد. بخش خدماتی واقع در جنوب خانه ورودی مجزا دارد. این بخش در پس فضاهای مجاور حیاط میانی جای گرفته و در نتیجه از بازی اصلی فضاهای مجموعه به کنار است د رانتظام فضایی بنا ، ایوان و تالار و سه دری ها که همگی فضاهای اصلی بسته و نیم باز بنایند در میانه جبهه های حیاط قرار گرفته و با آن پیوند محکمی بر قرار کرده اند در مرتبه بعد اتاقهای کوچکتر در کناره های هر جبهه از حیاط واقع اند و از منظره آن بهره میبرند فضاهای گوشه های حیاط نیز مکانهایی سر پوشیده و مستقل اند که فقط از نور سقف استفاده می کنند و از طریق راهرو ها به حیاط مرتبط می شوند. در هر جبهه از حیاط فضاهای میانی ارتفاعی به اندازه دو طبقه پیدا کرده و به همراه فضاهای طرفین خود که دو طبقه اند حصاری یک اندازه به گرد حیاط پدید آورده اند. در این میان فقط در جبهه جنوبی حیاط اندکی مرتفع تر شده و آن را از دیگر جبهه ها متمایز کرده است . آرایش نمای حیاط نیز جالب توجه است . آبنما به جای مرکز در مقابل ایوان نشسته و در عوض فضای سبز در مرکز قرار دارد . بخش دیگر فضاهای خانه سردابهایی است که در مرکز جبهه هایی شرقی و جنوبی و گوشه جنوبی جبهه غربی واقع است . سرداب شرقی با پلکان به فضایی راه دارد که نهر آب زیر زمینی در آن جاری است و سرداب جنوبی در انتها به اتاق بادگیر باز میشود. خانه ایی فدیمی که به آن امروز هتل موزه فهادان گفته میشود اولین هتل موزه در ایران واقع در قلب بافت تاریخی یزد میباشد. گفته میشود این خانه را در حدود صد تا صد و پنجاه سال پیش اقای شیخ مهدی عرب بنیان گذاشته است.خانواده او بعدها لقب تهرانی گرفتند و از آن زمان این خانه به خانه تهرانیها شهرت یافت.این بنا حیاطی مستطیل شکل دارد که با فضایی با ارتفاع معادل دو طبقه محصور شده است. این خانه در بر گیرنده فضا های دیدنی همچون:سردر ،دالان ،حیاط اصلی با نمای منحصر به فرد، حیاط نارنجستان ،هشتی ( کریاس)، چاه خانه، قنات و سرداب ، اتاق شاه نشین ( اتاقی که دارای دو بادگیر اختصاصی ست)، پشت بام هتل همراه با نمائی زیبا از بافت تاریخی شهر یزدو همچنین چشم انداز زیبائی از کویر احساسات هر بیننده ای را بر می انگیزد. در مجموع این خانه بسیار زیباست.هنگامی که این خانه را دیدم، از ذوق و هنر بکار رفته بسیار لذت بردم.پشت بام خانه دارای سه بادگیر بلند است.و این بام مشرف به مدرسه ضیاییه(زندان اسکندر) و بقعه دوازده امام است.مناره های مسجد جامع نیز واضحند.آنچه که مرا بسیار به این خانه جذب کرد دلو و چرخ چاهی بود و حوضچه کنار آن.به ته چاه که نگاه کردم آب زیبایی را در جریان دیدم که برایم بسیار عجیب بود و نیز شادی و احساسم را برانگیخت.خصوصا آن هنگام که خواستم راهی را که به قنات ته چاه میخورد بیابم و از پله های متعدد قنات پایین رفتم و هر پله ای برایم انگار قدمی به عمق تاریخ بود.هر چه بیشتر به دل زمین میرفتم تاریخ هم انگار بر میگشت و صدای آب که خیلی دلتنگش بودم بهتر شنیده میشد.سالهاست آن صدا را در خانه ای نشنیده بودم.خانه های بسیار قدیمی،اکثرا دارای چاه خانه و قنات بوده اند و پناه گرمای تابستان.راستش یادم رفت در میان سوالاتی که پرسیدیم،از حقیقی بودن آب این قنات سوال کنم ولی به نظرم میاید از آنجا که قناتها در روستاهای یزد نیز رو به زوالند،برای قنات این خانه سیستمی تعبیه شده که تنها آب را سیرکوله میکند که البته اگر اینچنین نیز باشد،به خلاقیتی که اینگونه قسمت مرده ای از یک خانه را زنده میکند و آرامش را برای بازدید کنندگان به ارمغان می آورد،باید آفرین گفت.