محتاج الله:در شهر يزد خانه و عمارت‌هاي تاريخي نفيسي وجود دارد
به گفته يك فعال و دوستدار ميراث فرهنگي، اگر خانه‌هاي تاريخي با مشاركت ميراث فرهنگي بازسازي شود، مالكان خانه‌هاي تاريخي هم ديگر بهانه‌اي براي تخريب نخواهند داشت.
محمدحسين محتاج‌الله كه در احياي چند خانه تاريخي در يزد مشاركت فعال داشته است به «جام‌جم» مي‌گويد: در شهر يزد خانه و عمارت‌هاي تاريخي نفيسي وجود دارد كه بايد متوليان امر بيشتر از اين به آنها توجه كنند. براي نمونه عمارت تاريخي كوشك بنايي از دوران قاجار است كه با وجودي كه در فهرست آثار ملي ثبت شده، اما در حال ويران شدن است.
اكنون بسياري از بخش‌هاي عمارت كوشك ويران شده و اين در حالي است كه به لحاظ معماري اين عمارت يكي از آثار منحصر‌به‌فرد استان به شمار مي‌رود كه مي‌توانست با تغيير كاربري به يكي از فضاهاي زيباي گردشگري در يزد تبديل شود.
اين دوستدار ميراث فرهنگي همچنين به عمارت نواب، يكي ديگر از خانه‌هاي تاريخي يزد اشاره مي‌كند و مي‌افزايد: اين عمارت هم با اين‌كه در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده، در حال حاضر در شرايط خوبي قرار ندارد و اكنون بجز چهارپايه‌اي كه بنا روي آن واقع شده، چيزي شبيه به يك خانه نيمه‌ساز خرابه است.
وي مي‌گويد: سال پيش نيز مالك جديد خانه ابريشمي در يزد با اين بهانه كه مجوز سازمان ميراث فرهنگي را دارد، با لودر اقدام به تخريب اين خانه تاريخي كرد كه با حضور دوستداران ميراث فرهنگي و در نهايت يگان پاسداران ميراث فرهنگي يزد، فعاليت لودر متوقف و راهي پاركينگ شد.به گفته محتاج‌الله، اين خانه روزگاري با داشتن گودال باغچه و اندروني و بيروني يكي از معماري‌هاي شاخص دوره قاجار در يزد محسوب مي‌شد.
خانه‌هايي بدون مالك
علي وحدت، يكي ديگر از فعالان حوزه ميراث فرهنگي و گردشگري به «جام‌جم» مي‌گويد: تعرض و تخريب خانه‌هاي تاريخي قديمي باارزش خبر جديدي نيست، چون بيشتر اين خانه‌ها بدون صاحب و در محلات قديمي رها شده است. به همين دليل، برخي از اين خانه‌هاي تاريخي نيز به دليل عدم سكونت و عدم مرمت و بازسازي به تلي از خاك تبديل مي‌شود.
وي با اشاره به اين‌كه ميراث فرهنگي بودجه و نيروي لازم را براي ساماندهي و مرمت خانه‌هاي تاريخي ندارد، مي‌گويد: ولي بايد براي آن چاره‌اي انديشيده شود، وگرنه چيزي از اين خانه‌ها باقي نخواهد ماند.
در حالي كه نگراني‌ها از روند تخريب خانه‌هاي تاريخي شهر يزد در حال افزايش است، معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان يزد از مرمت بيش از 90 بنا در بافت تاريخي يزد خبر مي‌دهد و مي‌گويد: با توجه به تلاش سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در ثبت جهاني بافت تاريخي يزد، اقدامات مرمتي گسترده‌اي امسال در اين منطقه انجام خواهد شد.
سامان كارگر مي‌افزايد: تمام خانه‌هاي تاريخي به صورت مشاركتي مرمت خواهد شد و 50 درصد هزينه‌ها از سوي اين اداره كل به مالكان پرداخت مي‌شود.
به گفته اين مقام مسوول، تفاهم‌نامه‌هايي با مالكان اين خانه‌ها منعقد شده است تا به موجب آن فعاليت‌ها از امسال شروع و تا پايان سال خاتمه يابد. البته خانه‌هايي كه نيازمند مرمت اضطراري و اورژانسي است در اولويت امور قرار خواهد گرفت.
در حال حاضر، 140 خانه و عمارت ثبت شده در فهرست آثار ملي در بافت قديم يزد وجود دارد.